นางดวงเดือน พงษ์สงวน อายุ 52 ปี
ประวัติโรคประจำตัว – ความดันในเลือดสูง ยาที่กินประจำ HCTZ, B1-6-12, Lanzaar
22/3/54 มาพบแพทย์ด้วยเรื่อง 2ปี มีอาการหลงลืม จำ ชื่อคน สิ่งของไม่ได้ เขียนหนังสือไม่ได้ มีความคิดสับสน การทำงานของร่างกายช้าลง เดินแข็งๆ จากที่เคยขี่จักรยานได้ กลายมาเป็นขี่ไม่ได้ ไม่เคยประสบภาวะอุบัติเหตุ ได้รับการรักษาที่โรงพยาบาลแห่งหนึ่งในจังหวัดเชียงใหม่ แพทย์วินิจฉัย เป็น Alzhiemer’s disease ได้ยามาทาน อาการไม่ดีขึ้น ทรุดลงเรื่อยๆ
ตรวจร่างกาย
รู้สึกตัวดี ใบหน้าไม่แสดงความรู้สึก(mask face) ถามคำตอบคำ เดินเกร็งๆ แข็ง โต้ตอบช้า
Palmomental reflex positive Rt side, paresthesia at Rt face and arm ,ไม่พบการอ่อนแรงของแขนขา แต่พบภาวะ hyperreflexia ทั้ง 4 extremites
ได้ส่งตรวจเลือด พบ ระดับ Cholesterol 203 mg/dl LDL 140 mg/dl HDL 42 mg/dl
Triglyceride 201 mg/dl FBS 90 mg/dl Bun/Cr 12/0.1 Electrolyte ปกติ
ได้ส่งตรวจ CT brain พบ Multiple lacunar infarction, Generalized brain atrophy
วินิจฉัย
1 Vascular dementia ( ภาวะความจำเสื่อม จาก เส้นโลหิตในสมองตีบ)
2 Dyslipidemia (ภาวะไขมันในเลือดสูง)
3 Hypertension ( ความดันโลหิตสูง)
4 Parkinsonism from vascular dementia
วิจารณ์
อาการความจำเสื่อม สามารถแบ่งออกตามการรักษาได้เป็น สองประเภทใหญ่ๆ ได้แก่ ประเภทที่มีสาเหตุแก้ไขได้ และ ประเภทที่ไม่สามารถแก้ไขได้
ประเภทที่แก้ไขได้ ได้แก่
1 ภาวะความจำเสื่อมจากสารพิษ หรือ ยา เช่น digitalis(ยาโรคหัวใจ) aldomet(ยารักษาโรคพาร์กินสัน) ,lithium ยารักษาโรคจิตเวช , betablocker ยาความดันโลหิตสูง , benzodiazepineคลายกังวล , antihistamine ยารักษาอาการภูมิแพ้ , opiates ยาแก้ปวดมอร์ฟีน , พิษสุรา การได้รับสารพิษโลหะหนักสะสมในร่างกาย เช่น อาร์เซนิค ตะกั่ว ปรอท
2 ภาวะติดเชื้อ เช่น เยื่อหุ้มสมองอักเสบ ซิฟิลิสขึ้นสมอง เชื้อรา เชื้อไวรัสherpes หรือ HIVขึ้นสมอง
3 ภาวะฮอร์โมน หรือ ขาดสารอาหาร เช่น ภาวะธัยรอยด์เป็นพิษ หรือ ธัยรอยด์ในเลือดต่ำ ภาวะน้ำตาลในเลือดต่ำหรือสูงผิดปกติ Hypopituitarism , Cushing’s disease, porphyria, vitamin B1 deficiency vitamin B12 deficiency folate deficiency
4 ภาวะที่โครงสร้างสมองผิดปกติ เช่น น้ำในสมองคั่ง (Hydrocephalus) , เลือดออกในสมอง (Chronic subdural hematoma) เนื้องอกในสมอง
5 ภาวะผิดปกติทางเส้นเลือด เช่น Severe hypertension CNS vasculitis hypoperfusion brain syndrome
6 ภาวะสมองเสื่อมจากความเครียด ทางจิต
สาเหตุที่แก้ไขไม่ได้
ในผู้ป่วยที่มาพบแพทย์ ต้องแยกให้ได้ว่า อาการความจำเสื่อมมีสาเหตุจากอะไร เพราะสาเหตุบางอย่าง รักษาให้หายขาดได้ อาการก็จะหายไป หรือแม้จะไม่หาย ก็สามารถประคองอาการไม่ให้ทรุดลงได้
ในผู้ป่วยรายนี้ สาเหตุของอาการความจำเสื่อม เกิดจาก มีภาวะสมองบาดเจ็บจากเส้นเลือดฝอยในสมองตีบทั่วๆไป ทำให้เนื้อสมองน้อยลง มีอาการสมองฝ่อ คล้ายฟองน้ำ
ซึ่งสาเหตุส่วนหนึ่ง น่าจะมาจาก ผู้ป่วยมีภาวะ ไขมันในเลือดสูง ผู้ป่วยรายนี้โอกาสหายขาดร้อยเปอร์เซ็นต์ จึงเป็นไปได้ยาก แต่สามารถทำให้อาการดีขึ้นได้ และประคอง
อาการให้ผู้ป่วยแย่ลงช้าที่สุด
การรักษา
1 ให้ยาป้องกันเส้นเลือดสมองตีบ Aspirin 325 mg
2 ให้ยากระตุ้นสมอง Cavinton
4 ให้วิตามินบี 1 6 12 แบบเข้มข้น และ folic acid บำรุงระบบประสาท
5 ให้ยาลดไขมัน simvastatin
6 รักษาด้วยการฝังเข็ม กระตุ้นสมองด้วยไฟฟ้า
8/4/54- 9/5/54 ผู้ป่วยได้รับการฝังเข็มจำนวน 10 ครั้ง เริ่มมีสีหน้ายิ้มแย้ม พูดคุยเป็นประโยค ความจำดีขึ้น ปั่นจักรยานได้แล้ว เดินคล่องขึ้น
ปัจจุบัน กำลังบำบัดรักษาตัวอยู่อย่างต่อเนื่องอาการดีขึ้นเรื่อยๆ
ขอขอบคุณ คุณดวงเดือน พงศ์สงวน ที่อนุญาตให้เผยแพร่ประวัติการเจ็บป่วย และการรักษา ในwww.aaclinic.com นี้ เพื่อเป็นวิทยาทานสำหรับผู้สนใจและผู้ป่วยท่านอื่นๆ ต่อไป